LE, LA, LES, UN, UNE, DES

W niektórych językach rzeczowniki poprzedzone są rodzajnikami - czyli krótkimi, stojącymi przed nimi słowami. Tak właśnie jest w przypadku języka francuskiego i nie ma praktycznie wyjątków od tej reguły!

Nie powiesz więc: "Loulou regarde télévision", lecz : "Loulou regarde la télévision".

Rodzajniki określają, jak sama nazwa na to wskazuje, rodzaj (w języku francuskim są tylko dwa rodzaje: męski i żeński) i liczbę rzeczownika przy którym stoją.

Wyróżniamy dwa rodzaje rodzajników :

nieokreślone i określone.

RODZAJNIKI NIEOKREŚLONE
ARTICLES INDEFINIS	MASCULIN rodzaj męski	FEMININ rodzaj żeński
SINGULIER liczba pojedyncza	UN Loulou est un loup. Titi est un écureuil.	UNE Lili est une fourmi. Alice est une abeille.
PLURIEL liczba mnoga (nie ma rozróżnienia na rodzaje)	DES Ce sont des loups. Ce sont des fourmis.

RODZAJNIKI OKREŚLONE
ARTICLES DEFINIS	MASCULIN rodzaj męski	FEMININ rodzaj żeński
SINGULIER liczba pojedyncza	LE (L') Loulou est le copain de Tipi, l'écureuil.	LA (L') Lili est la copine d'Alice, l'abeille.
PLURIEL liczba mnoga (nie ma rozróżnienia na rodzaje)	LES Les loups sont des animaux sauvages. Les fourmis sont des insectes.

Uwaga!

Rodzaj niektórych rzeczowników w języku francuskim różni się od rodzaju w języku polskim. I tak na przykład we Francji radio to - la radio, samochód - la voiture, a księżyc - la lune.

A teraz kilka zasad kiedy stosować rodzajnik nieokreślony, a kiedy określony:

RODZAJNIK NIEOKREŚLONY

Rodzajnika nieokreślonego używamy gdy mówimy o osobie lub o rzeczy nieznanej lub bliżej nieokreślonej, kiedy mówimy o niej pierwszy raz.

Dlaczego?

ponieważ nie posiadamy wystarczającej liczby informacji na temat tej osoby lub rzeczy.

Spójrz na kilka przykładów:

- Lili a invité des personnes à dîner.

(Lili, czyli mrówka którą już znasz, urządza przyjęcie, na które zaprosiła wiele osób. Czy wiesz coś na ich temat? - Nic. No właśnie. Na przyjęciu pojawią się des personnes - czyli, jakieś osoby, dlatego użyjesz w tym przypadku rodzajnika nieokreślonego).

- Les parents de Titi habitent dans une villa sur la Côte d'Azur.

(tak, tak, rodzice Titi mają dużo szczęścia mieszkając w tak pięknym miejscu, ale Ty nic nie wiesz na temat willi, w której mieszkają - jest to dla Ciebie zupełnie nowa informacja!).

Wyrażenia: voici, voilà (oto...), c'est / ce sont (to jest / to są) oraz il y a (znajduje się / znajdują się) wprowadzają najczęściej rodzajnik nieokreślony.

- Voila une feuille (oto kartka)

- C'est un écureuil ( to jest wiewiórka)

- Dans le bois, il y a un loup. (w tym, konkretnym, opisywanym wcześniej lesie mieszka jakiś wilk).

RODZAJNIK OKREŚLONY

Sytuacja wygląda zupełnie inaczej w przypadku rodzajnika określonego. Rodzajnika tego użyjesz gdy mówisz o osobie lub przedmiocie znanym przez Twojego rozmówcę.

Dlaczego znanym?

ponieważ występuje w pojedynczym, niepowtarzalnym egzemplarzu: le pape, le soleil, la tour Eiffel,....
ponieważ chodzi o prawdę ogólną
ponieważ już wcześniej o niej mówiłeś i Twój rozmówca doskonale wie o jaką osobę lub przedmiot chodzi
bo po prostu z samego kontekstu wynika o kogo / o co chodzi.

- Loulou, le loup: Est-ce que tu connais la tour Eiffel ?

- Titi, l'écureuil: Bien sûr, c'est le symbole de Paris.

-------------

- Titi: L'argent ne fait pas le bonheur !

- Loulou: Tu as raison. La santé et l'amour sont beaucoup plus importants !

- Titi: Bien sûr, pour les insectes et les animaux, l'argent n'existe pas ! Mais l'amour est aussi important pour nous que pour les humains. Ah oui..... l'amour, l'amour, toujours l'amour !

Rodzajnik określony stawiamy również:

przed datą i przed nazwami świąt (z wyjątkiem Noël i Pâques):

- Pour le Jour de l'An, Alice prépare un délicieux gâteau au miel.

- Titi fête son anniversaire le 15 mars.

kiedy chcemy pokazać, że jakaś czynność jest naszym przyzwyczajeniem:

- Le matin, Lili va à l'école (= tous les matins)

- L'été, Alice se promène dans le jardin. (= chaque été)

- Le lundi, Titi mange du Nutella.

oraz kiedy mówimy o naszych preferencjach, czyli gdy używamy czasowników: aimer, ne pas aimer, détester, adorer, préférer....no bo przecież każdy z nas wie i potrafi określić co lubi a czego nie!

- ALice adore les petits pains au chocolat.

- Lili apprécie le bon vin français.

Uwaga!!!

Kiedy rzeczownik zaczyna się od samogłoski albo od h niemego, le lub la tracą samogłoskę i powstaje l'. Zjawisko to nazywa się elizją (l'élision):

- l'abeille, l'écureuil, l'homme,...

Jednak nie zawsze rzeczownik francuski wymaga użycia rodzajnika. Nie stawiasz go:

przed nazwami miast, bo nazwa miasta jest jak imię ( = nazwa własna ⇒ brak rodzajnika):

- Loulou habite à Bordeaux mais il préfère Paris.

przed nazwami dni tygodnia:

- Titi et Lili vont aller au cinéma lundi. (Chyba, że to naprawdę fani kina, wówczas powiemy, że Titi et Lili vont au cinéma le lundi - czyli w każdy poniedziałek).

przed nazwami miesięcy :

- Avril est le mois préféré de Lili.

po "wyrażeniach ilościowych", takich jak: beaucoup de, peu de , un peu de, plein de, etc...

- Il y a peu de fourmis dans ce jardin.

po czasowniku être i devenir w połączeniu z nazwą narodowości, zawodu lub wyznania:

- La mère de Loulou est professeur d'italien, elle est canadienne et elle n'est pas catholique.

W przeczeniach, rodzajnik nieokreślony przechodzi w de:

- Vous avez des abeilles dans votre jardin ?

- Non, dans mon jardin il n'y a pas d'abeilles.

Natomiast rodzajnik określony w negacji nie zmienia się:

- Est-ce que Alice connaît la Belgique ?

- Non, elle ne connaît pas du tout la Belgique.

- Loulou aime les écureuils ?

- Ah non, il n'aime pas les écureuils !

formularz kontaktowy