passé composé & imparfait

By 14/10/2020octobre 19th, 2020Gramatyka

Przed Wami: Loulou, Alice, Lili, Pataud i Titi. Poznajcie ich już dziś!

LOULOU

Ancien étudiant de la Sorbonne, Loulou est un loup bien éduqué et intelligent. Il préfère passer des heures à lire plutôt qu'à fréquenter des filles. C'est donc un grand solitaire, un peu bizarre mais quand même sympa.

ALICE

Voici Alice, la belle abeille qui habite dans un jardin magnifique. Elle est fine, rusée et elle veut à tout prix séduire Titi. Lili ne l'aime pas beaucoup.

LILI

Lili est une fourmi coquine qui étudie l'écologie. Elle aime et sait bien cuisiner. Lili n'imagine pas sa vie sans Titi qu'elle aime à la folie.

PATAUD

Cafard d'origine italienne, Pataud est un peu dépressif et plutôt laid. Pour se consoler il boit souvent de l'alcool et lit des romans à l'eau de rose.

TITI

L'écureuil Titi est follement amoureux de Lili mais il apprécie également la compagnie d'autres belles filles et notamment de la belle Alice... Il essaye alors de draguer les deux filles...

Wielu Polakom uczącym się języka francuskiego przysparza kłopotów odpowiednie użycie dwóch czasów przeszłych: passé composé i imparfait.

Jeżeli uświadomicie sobie proste różnice między tymi dwoma czasami, to poprawne użycie odpowiedniego czasu przeszłego będzie dla Was dziecinnie proste!

PASSÉ COMPOSÉ

Czas ten wyraża czynność dokonaną, mającą miejsce w przeszłości, umieszczoną w określonych ramach czasowych. Spójrz:
  • Hier, Lili a fait un bon gâteau au chocolat. (Ciasto jest już gotowe, można próbować!).
  • L’été dernier, Titi et Lili se sont embrassés pour la première fois.
  • De 1997 à 2002, Titi a travaillé comme vendeur de noisettes.Niestety ta określona rama czasowa nie musi być bezpośrednio wyrażona w zdaniu. Może pozostać domyślna.
  • Titi a travaillé comme vendeur de noisettes. (Kiedyś, przez jakiś czas, nie ważne jak długo, ważne, że ma takie doświadczenie zawodowe).
Czas passé composé jest również używany do opowiadania historii, zdarzeń zakończonych w przeszłości:
  • Pataud est né en 1984 en Pologne. L’année suivante sa famille est partie vivre à Lyon. Pataud est allé à l’école franco-polonaise et à 18 ans il est parti travailler en Belgique en tant que serveur.
  • Lub: Titi s’est levé de bonne heure ce matin. Il a pris une douche, a enfilé son beret et est sorti en courant.
Niektóre czasowniki występują w czasie passé composé ponieważ określają czynność, która trwa krótko, jest zazwyczaj wykonana za pierwszym razem, nie jest ważna sama w sobie, tylko w swoich rezultatach i konsekwencjach dla teraźniejszości:
  • Alice est partie en France. (> Nareszcie Lili nie ma konkurentki !)
  • Loulou a lu plusieurs bouquins sur les philosophes. (> a teraz uważa się za najmądrzejszego!)
  • Titi parle bien français parce qu’il a vécu 4 ans en France. (rezultatem czynności przeszłej, czyli pobytu Titi we Francji jest fakt, iż nabył on nową umiejętność – dobrze mówi po francusku).
  • Ale też:
    Alice a éteint la lumière pour embrasser Titi. Mais Lili est arrivée, les a surpris et a fait un scandale. (wyłączenie światła trwa chwilkę, dojście na miejsce i zaskoczenie kogoś też…)

IMPARFAIT

To również czas przeszły. W przeciwieństwie do passé composé nie opisuje on czynności jako zdarzeń lecz jako do nich TŁO. W tym czasie wyrazimy wszelkie opisy: fizyczne, psychologiczne, stany uczuciowe, nastrojowe, naszą wolę, myśli oraz powiemy o naszych przyszłych przyzwyczajeniach.
  • Lili voulait embrasser Titi mais elle n’osait pas.
  • Titi était si séduisant avec son petit béret rose.
  • Pataud: Tu te rappelles, Loulou, en été à Paris, quand il faisait chaud? On allait toujours à 10 heures du soir chez Berthillon … Oh, là, là, leurs glaces, leurs sorbets fraise, framboise, noisette, pistache, les parfums exotiques. Et puis, on se promenait le long des quais, on voyait la Seine qui coulait, on chantait, on récitait même des vers. Ah, Paris la nuit, Paris là-bas, hummm, l’été !
Czasu tego używamy również do czynności niedokonanych, czyli takich, które trwały przez pewien czas, ale nie wiemy kiedy się rozpoczęły ani kiedy zakończyły. To co wyrażamy w imparfait jest w trakcie wykonania się w przeszłości. Ramy czasowe tych czynności nas nie interesują!!!
  •  Tres excité, Titi sautait d’arbre en arbre.
  • Quand Titi était jeune, il allait souvent chez sa grand-mère.
Używamy Imparfait również gdy zależy nam na opisaniu czynności ciągłej, która miała miejsce w przeszłości i była równoczesna do innej czynności wyrażonej czasem dokonanym – passé composé:
  • Titi et Lili se faisaient des câlins mais Alice est arrivée et les a dérangés.
  • Pataud lisait calmement un roman d’amour chez lui quand Loulou a sonné à sa porte.
A oto kilka określeń czasowych, które używamy z imparfait lub passé composé:

imparfait

tous les jours, tous les matins, chaque jour, chaque matin, chaque mois, général, généralement, d’habitude, autrefois, à l’époque, toujours, souvent, rarement …

passé composé

un jour, un matin, un soir, soudain, tout-à-coup, brusquement, tout de suite, immédiatement, d’abord, enfin …

  • Quand Lili était encore une petite fille, elle buvait un grand bol de chocolat chaud chaque matin.
  • Loulou portait toujours son vieux béret noir mais un jour, son oncle lui a offert un béret rose que Loulou met de temps en temps.